ปากน้ำแหลมสิงห์ในอดีต :: ภาษาของคนปากน้ำแหลมสิงห์

ภาษาเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละคนภูมิภาค ซึ่งแตกต่างกัน

ในอดีตที่ผ่าน มักจะรู้สึกอายเมื่อพูดท้องถิ่น แต่ปัจจุบัน ความคิดเปลี่ยนแปลงไป มีการชักชวนให้พูดภาษาท้องถิ่น อนุรักษ์ให้พูดภาษาท้องถิ่น เพื่อมิให้ภาษาเดิมสูญหาย ดังที่จังหวัดเชียใหม่มีกลุ่มรณรงค์พูดภาษาท้องถิ่นที่เรียกว่า “ภาษาเมือง” ทำให้ในปัจจุบันคนเชียงใหม่และคนภาคเหนือนิยมให้ลูกหลานพูดภาษาท้องถิ่นโดยไม่เกิดความรู้สึกอับอาย

ภาษาพูดของชาวจันทบุรีคล้ายกับภาษาพูดของชาวแถบจังหวัดแถบตะวันออกตั้งแต่ชลบุรี ระยอง จันทบุรีและตราด จะแตกต่างจากภาษาไทยกลางที่วิธีการออกเสียงซึ่งฟังดูหนักแน่น จริงจังและมีศัพท์บางคำที่ใช้กันเฉพาะท้องถิ่น สำเนียง พูดฟ้งเข้าใจได้ไม่ยากนัก แต่การเลียนเสียงให้เหมือนค่อนข้างยาก เช่น พยัญชนะต้นเป็นอักษรต่ำ ดังคำว่า “ครก” ทางกรุงเทพฯ ออกเสียงตรี แต่คนท้องถิ่นออกเป็น เสียงโท เป็นต้น จอกจากนี้พบว่าสำเนียงในท้องถิ่นต่างๆ ยังมีระดับเสียงต่างกันอีก เช่น สำเนียงท่าใหม่ สำเนียงขลุง สำเนียงแหลมสิงห์และกลุ่มหมู่บ้านตะกาดเง้า บางกะไชย ชำห้าน จะออกสำเนียงคล้ายกับสำเนียงทาง ภาคใต้ (วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญา จังหวัด จันทบุรี กรมศิลปากรจัดพิมพ์, ๒๕๔๔น.๒๐)

ภาษาของคนปากน้ำแหลมสิงห์ ก็มีบางคำที่เป็นภาษาเฉพาะ รวมสำเนียงด้วยนอกเหนือจากมีคำต่อท้ายเหมือนคนทางภาคตะวันออกทั่วไป คือ คำว่า “ฮิ” แล้วยังมีคำอื่นๆอีก โดยเฉพาะประโยคที่เป็นท้องถิ่นที่คนภาคอื่นฟังความหมายไม่รู้เรื่อง คือ คำว่า “ทางมันก็ค่ด ร่ถมันก็ฟั่ด สั้มร่ดยังไม่ทันรั่ด ฟายมันก็ยั่ดเช่ด” แปลว่าได้ว่า ทางคด คือไม่ตรง รถวิ่ง ก็แกว่งหรือโคลง สับปะรดที่ปลูกไว้ยังไม่ทันรัด คือ ไม่ทันได้ฟื้นจาการเพาะชำดีนัก ควายก็มากินเสียหมด

รวมทั้งคำอื่นๆ ซึ่งน่าจะมาบันทึกไว้เด็กรุ่นหลังได้ศึกษา ดังเช่น